MIGRANTSKA KRIZA – Rat u Libiji kao pokretač migracija

Migrantska kriza je fenomen sa kojim se svet već dugo suočava. Da bi se masovne migracije razumele i definisale, neophodno je poznavati kako istoriju tako i političke prilike zemalja odakle migranti najveći mahom dolaze. Nekada, po broju stanovnika male zemlje, igraju veliku ulogu u formiranju geopolitičke slike sveta.

Pokretač masovnog iseljavanja i kretanja stanovništva ka Evropi, jeste rat koji se sa povremenim prekidima odigrava u Libiji još od 2011. godine sve do danas. U februaru 2011. godine protesti usmereni ka režimu Moamera Gadafija prerašće u oružane sukobe i građanski rat. Dolazi do unutrašnjih razaranja izazvanih borbama između protestanata sa jedne strane i policije i pristalica Gadafija i njegovog režima, sa druge strane. Počinju nemilosrdna ubistva, vešanja, likvidacije na kućnom pragu, koje izazivaju strah i paniku stanovništva.

Unutrašnji problemi se produbljuju intervencijom spoljnih svetskih sila. Na stranu pobunjenika staju, između ostalih, Velika Britanija, Italija, Francuska, a na njihovu inicijativu umešao se i NATO. Na čelu sa SAD-om, otpočinje operacija rušenja Gadafija. Intervencija NATO snaga u Libiji je vojna intervencija međunarodnih koalicionih snaga u građanskom ratu u Libiji, do koje dolazi sa odobrenjem Saveta bezbednosti UN, Rezolucijom 1973 koja je usvojena 17. marta 2011. godine. Cilj ove operacije je bila zaštita civila i u tu svrhu uništenje libijske protivvazduhoplovne odbrane, koja bi ugrožavala intervenciju saveznika. Američki deo operacije ostao je upamćen pod imenom „Odisejeva zora“, a napadi na strateške položaje trajali su punih sedam meseci.

Bombardovane su vojne baze, vojna skladišta, rezidencija Gadafija, prestonica i druga naseljena mesta. U svrhu zaštite vojnih objekata i strateških uporišta, ljudi su korišćeni kao živi štit. Dolazi do masovnih stradanja, a operacija koja je pretpostavljala zaštitu civila odnela je za sobom ogroman broj civilnih žrtava.

Odlazak Moamera Gadafija sa vlasti, iako je bio postavljen kao cilj, nije bio rešenje problema, već se stvorio preduslov za nastanak opšteg haosa u kome dolazi do masovnog stradanja. Došlo je do borbi za prevlast, novih podela vlasti, nasilja, stradanja, posredničkih ratova i, naravno, migracija prestravljenog stanovništva iz Libije u susedne zemlje, ali i ka zemljama Evropske unije.

Rat u Libiji nije kao posledicu imao kretanje samo libijskog stanovništva. Moamer Gadafi je još 2010. godine isticao u medijima koliko je stabilnost Libije značajna za zadržavanje migranata iz Severne Afrike ka zemljama Evrope. Smatrao je Libiju kapijom ka Evropskoj uniji, koja zadržava migrante. Padom njegovog režima i ratom, kapije su otvorene za sve one koji beze od gladi i smrti ka Evropi.

PROJEKAT “MIGRANTSKA KRIZA – PRUŽIMO RUKU, NE OTPOR!” FINANSIJSKI JE PODRŽAN OD STRANE MINISTARSTVA KULTURE I INFORMISANJA REPUBLIKE SRBIJE. STAVOVI IZNETI U PODRŽANOM MEDIJSKOM PROJEKTU NUŽNO NE IZRAŽAVAJU STAVOVE ORGANA KOJI JE DODELIO SREDSTVA.