Руснаци ше зоз сиверовосточних обласцох Угорскей (нєшка то територия восточней Словацкей), на територию тутейшого манастира Привина Глава, почали присельовац до Бикич Долу пред револуцию 1848. року. Бикич Дол наймладше населєнє у општини Шид, а находзи ше сиверовосточно од Шиду, на шестим километре маґистралней драги Шид – Илок, хтора преходзи през Бикич Дол. Тот валал ше находзи на южним боку Фрушкей гори. Скорей ше валал споминал вєдно зоз сушедним валалом Привина Глава, а од 1978. року як самостойне населєнє.
Валал ше спочатку находзел у брегох, як гваря найстарши Бикичанє, а потим кед правена драга, починаю ше будовац хижи коло самей драги, перше з єдного боку, а познєйше и з другого боку драги. Валал подзвигнути на югозаходних схилох Фрушкей гори. През валал преходзи поток Шидина, хтори ше вилївал, та ше прето зоз другого боку Шидини нє могли будовац хижи. У прешлосци ше окреме спомина валал Дол як Вуков Дол, а окреме Бикич. У жридлох мож найсц же Бикич змесцени медзи Сотом и Веку. Мадярска назва Бикичу була Бикеш (Bikesz). Руснаци ше до Бикич Долу, як записал учитель Михайло Ковач у Памятнїци основней школи у Бикич Долу, почали насельовац зоз Шаришскей жупаниї, з околїска Бардейова и Пряшова, а то насампредз були фамелиї Гнатково, Бобальово и Лазорово. Тоти фамелиї пришли до брегох коло терашнього Бикичу и там направели жемунїци у хторих жили. Понеже народ бул роботни, швидко по приселєню ше почало будовац прави хижи. На месце дзе тераз хижи були верби и мочар, та требало тоти верби викерчиц же би ше могло будовац. „Од перших населєнцох ше споминаю Василь Брчак, Янко Кунц, Микола Ґоч и Василь Фиґнар. Места з хторих ше присельовали Руснаци до Бикич Долу: Люцина, Луков, Боґлярка, Кружльов, Криве, Венеция, Львов, Сариков и Крижи“.
Народ хтори ше населєл на тоту територию, зоз старого краю принєсол и любов ґу вири и церкви, алє тиж и язик, бо сами за себе гварели же бешедую „по горняцки“. Медзитим, тот язик нє зачувани у писаних жридлох и нєшка ше уж цалком страцел, алє єст дзепоєдни слова хтори стари Бикичанє познаю як „горняцки“ слова. Место „горняцкого“ язика младши поколєня од Руснацох у Шидзе, населєних ту на початку XIX вику, прияли руски язик, хтори кодификовани 1923. року як литературни, та ше нєшка у тим валалє бешедує по руски. Учитель Михайло Ковач пише же Руснаци хтори ше ту населєли грекокатолїки, як и же тей вири остали вирни по нєшка.
Руснаци хтори ше приселєли до Бикичу спочатку жили на маєтку манастира. Робели як слугове и наднїчаре прето же були худобни, а познєйше, кед заробели пенєж, почали будовац свойо хижи, набивани з глїни и закрити з надом. Познєйше куповали свой статок и свою жем. Валал ше швидше почал розвивац од 1889. року, кед направена уж спомнута драга Шид – Илок. Бикич Дол з часом достал свою нєшкайшу назву, алє ше длуго водзел под назву Привина Глава. Од 1958. року Бикич Дол ма свою Месну канцеларию, а як перши уписани до матичней кнїжки народзених у Бикич Долу бул Яким Лазор.
У кнїжки Николи Затезала Занатство, трговина и угоститељство у општини Шид стої зазначене же на початку ХХ вику на подручу валалу робела дакеди воденїца хтора ше находзела на потоку Шидина. Воденїца була у власнїцтве манастира Привина Глава, а у нєй оспособйовани шеґерти же би знали робиц у воденїцох и млєц жито и кукурицу. Позната була тиж и чарда хтора у Бикич Долу робела по Другу шветову войну.
У терашнїм чаше културни манифестациї у Бикичу: традицийни Руски бал, хтори ше отримує на Дзень женох – 8. марца и манифестация рубаня майового древка „Пришли нам Русадля“. У Бикич Долу од 2008. року обновена робота Дружтва за руски язик, литературу и културу: основана и Секция Дружтва, чий предсидатель Зденко Лазор.
Зденко Лазор
*реализацију пројекта „Руснаци зоз Войводини“ помогло Министарство културе и информисања Републике Србије. Ставови изнети у подржаном медијском пројекту нужно не изражавају ставове органа који је доделио средства.
Leave a Reply